Risico's van DNA-bewerking

Biomimicry Verhaal: Deze activiteit is het gelinkt aan Knippen en plakken in het DNA.

Leeftijd: 11-12 jaar

Duur: 30 minuten

Biomimicry connectie

Een van de belangrijkste hedendaagse ontdekkingen binnen de wetenschap is de CRISPR cas9-methode. Hiermee kan er heel precies een verandering in het DNA worden aangebracht. Lees meer over deze methode in het Biomimicry Verhaal Knippen en plakken in het DNA.

De methode is geïnspireerd op bacteriën, die met enorme precisie genen in het DNA kunnen bewerken. Het potentieel van deze methode is enorm (denk aan het aanpassen van genen die ziektes veroorzaken), maar er zijn ook een aantal risico's.

Voorbereiding activiteit

Voor deze activiteit heb je het volgende nodig:

• Een bel, of ander voorwerp waarmee je een geluidssignaal kunt geven
• Uitgeprinte scenario kaarten en risico kaarten:

Zet verder de volgende tafelopstelling klaar, met de kaarten op de juiste positie. De scenariokaarten mogen op nummers 1-3 geplaatst worden, met de bijbehorende risicokaarten (afgedekt en geschud):

Activiteit/demonstratie

Het doel van deze activiteit is om leerlingen kennis te laten maken met de mogelijke gevaren van CRISPR cas9. Leerlingen zullen in groepjes worden verdeeld en gaan als "onderzoeksteam" nieuwe CRISPR cas9-innovaties onderzoeken, om zo snel mogelijk een oplossing proberen te vinden voor een probleem. Gaandeweg krijgen ze te maken met verschillende complicaties, die de voortgang vertragen of zelf volledig wissen.

1. Verdeel leerlingen over de 3 scenario's (zie de kaarten).
2. Gebruik de bel om het startsignaal voor iedere ronde aan te geven. De leerlingen beginnen bij het startpunt zoals aangegeven in de afbeelding. Bij elk kruispunt mogen teams uit de volgende twee acties kiezen:
   • De veilige route (een omweg), waarbij het team grondig onderzoekt en test. Er zijn twee rondes nodig om bij het volgende kruispunt te komen.
   • De risicovolle route (rechtdoor), waarbij het team al na één ronde bij het volgende kruispunt is, maar wel een risicokaart moet trekken voordat ze een stap mogen zetten.
3. Welk team komt als eerst bij de finish aan? Bespreek met elkaar welke risico's je bent tegengekomen.

Eerste scenario – SNELGROEIENDE VEESTAPEL, DIE TEGEN EEN STOOTJE KAN

Risicokaarten:

• Goed bezig. Ga zo door!
• De dieren groeien zo snel dat hun botten het niet meer bijhouden. Sla twee rondes over.
• De veestapel groeit sneller, maar de dieren krijgen niet genoeg voedingsstoffen binnen. Sla één ronde over.

Tweede scenario - ZIEKTEBESTENDIGE GEWASSEN, DIE WEINIG ONDERHOUD NODIG HEBBEN

Risicokaarten:

• Goed bezig. Ga zo door!
• Onverwachte negatieve effecten op alle soorten insecten - niet alleen op ongedierte. Sla drie rondes over.
• Opkomst van een superresistent onkruid dat zich snel verspreidt. Sla vier rondes over.
• Alleen grote landbouwbedrijven kunnen de nieuwe ziektebestendige gewassen betalen; kleine boeren niet. Sla één ronde over.

Derde scenario - GENEZING VAN ERFELIJKE ZIEKTES BIJ MENSEN

Risicokaarten:

• Goed bezig. Ga zo door!
• Patiënten krijgen er nieuwe gezondheidsproblemen bij. Ga terug naar het begin.
• De techniek is erg duur en daarom alleen beschikbaar voor mensen met geld. Dit zorgt voor ontevredenheid bij mensen. Sla één ronde over.
• De techniek wordt gebruikt om nieuwe kinderen bepaalde eigenschappen te geven, zodat ze bijvoorbeeld extreem goed in sport zijn. Dit is niet de bedoeling. Ga terug naar het tweede kruispunt.