BioLearn Projesi

BioLearn Projesi, KS3 ve KS4 seviyelerinde öğrencilere biyomimikri prensipleriyle sürdürülebilirlik konularını zenginleştirmeleri için 12-16 yaş arası öğrencilere müfredata ve öğretime katkı sağlayabilecek pratik öğrenme kaynakları oluşturur ve destek sunar.

BioLearn Projesi (Doğadan Öğrenme - Eğitimde Biyomimikri; 2018-1-HU01-KA201-047807 referans numarasıyla Erasmus+ Eğitim Stratejisi Ortaklığı) 1 Eylül 2018'de başladı ve 31 Ağustos 2021'e kadar devam etti. BioLearn 2 projesi de aynı ortaklıklar ile ilkokul öğrencileri ve öğretmenleri için geliştirilmektedir.

BioLearn 3 (Eylül 2023- Aralık 2024 yılları arasında 2023-1-HU01-KA210-SCH-000162276-referans numarasıyla Erasmus+ Eğitim Stratejisi Ortaklığı) kapsamında, ‘Expanding Nature’s Genius’ - ‘Doğanın Bilgeliğini Genişletmek’ projesi ile de Türkçeye çevrilmektedir.

BioLearn, Biyomimikri’den yararlanarak sürdürülebilirlik temelli eğitimlere katkı sağlamaktadır. Proje hedefleri ve gerçekleşmesi ile ilgili detayları aşağıda inceleyebilirsiniz. Ayrıca BioLearn Proje Süreci ve Hedefleri ile ilgili bilgilenmek isterseniz, sayfanın aşağısında ayrıntılı olarak anlatılmaktadır.

BioLearn Projesi kapsamında geliştirilen ve kaynak sağlanan;


STE(A)M eğitim yaklaşımı

Öğrencilere fen bilimleri (Science), teknoloji (Technology), mühendislik (Engineering), sanat (Arts) ve matematik (Mathematics) alanlarında öğrenme fırsatları sunan bir eğitim yaklaşımıdır. Bu metodoloji, bilim, teknoloji, mühendislik, sanat ve matematik disiplinlerini entegre ederek öğrencilere çok yönlü bir öğrenme deneyimi sunmayı hedefler. STE(A)M eğitimi, öğrencilere gerçek dünya uygulamaları ve problemlerle başa çıkma becerileri kazandırmayı amaçlar.

STE(A)M eğitimi, öğrencilerin yaratıcılıklarını geliştirmelerine, eleştirel düşünmelerine ve problem çözmelerine olanak tanır. Bu yaklaşım, öğrencileri keşfetmeye teşvik eder, projeler üzerinde çalışmalarına teşvik eder ve pratik beceriler kazanmalarını sağlar. STE(A)M eğitiminin temel felsefesi, öğrencilerin bilimsel ve sanatsal kavramları gerçek hayatta nasıl uygulayabileceklerini anlamalarına yardımcı olmak ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmektir.

Bu eğitim yaklaşımı, öğrencilere sadece temel bilgileri öğretmekle kalmaz, aynı zamanda onları problem çözme süreçlerine dahil eder, takım çalışması yapma becerilerini geliştirir ve teknolojiyi etkili bir şekilde kullanma yeteneklerini artırır. Bu sayede, öğrenciler gerçek dünya sorunlarına yönelik yenilikçi çözümler üretebilirler. STE(A)M eğitimi, öğrencilere gelecekteki mesleklerde ve hayatlarında başarılı olmaları için gerekli olan becerileri kazandırır ve onları teknoloji ve bilim dünyasına hazırlar.


STE(A)M eğitim yaklaşımı ile Biyomimikri

STE(A)M, biyomimikri bağlamında doğanın dayanıklı modelleri ve stratejileri kullanılarak insan hayatındaki sorunlara sürdürülebilir çözümler arayan bir eğitim yaklaşımını temsil eder. Bu amaçla biyoloji ve doğa bilimleri, (biyo)teknoloji, mühendislik bilimleri ve matematik gibi çeşitli bilim dallarından gelen bilgilere ihtiyaç duyulur. Bu konular tam da STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics - Fen Bilimleri, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) derslerini kapsar, bu yüzden biyomimikri metodu bu derslerde oldukça etkili bir şekilde kullanılabilir ve bütünsel bakış geliştirmeğe imkan sağlar. STEAM ayrıca sanatı da içerir ve biyomimikri,  yaratıcı düşünce ve sanatsal ifade konularında önemli boyutta gelişimi destekler.  Aynı zamanda, biyomimikri - doğadan öğrenme, tasarım aşamalarında da bize yardımcı olduğundan sanatsal yaklaşım önemli bir yöntemi temsil eder. Bu nedenle, biyomimikri eğitimleri için STE(A)M terimini kullanmayı tercih ediyoruz.

STE(A)M eğitiminin hedefi, doğa bilimlerini öğrencilere daha yakın hale getirmektir; öğrencilerin bunları soyut bir bilim olarak değil, günlük yaşantılarında, "gerçek dünyada" her yerde bulabilecekleri bir şey olarak görmelerini sağlamaktır. Sadece ilgi uyandırmakla kalmayıp, aynı zamanda öğrencilerin bu dersleri bütünsel olarak algılamalarını sağlayarak, geleceğin icatçıları, öğretmenleri ve araştırmacıları olmalarını hedefler. Biyomimikri ile birleştirildiğinde, geleceğin uzmanlarının sürdürülebilirliği göz önünde bulundurmaları, doğadan öğrenmeyi, doğada çözümler aramayı doğal bir süreç haline getirmeleri amaçlanmaktadır.

Şimdiye kadar STE(A)M eğitimi genellikle fizik ve kimyaya odaklanmıştır, çünkü bu derslerin matematik ve mühendislik bilimleriyle daha çok ilişkilendirildiğine inanılmıştır. Biyomimikri sayesinde biyolojiyi de diğer bilim dalları ile eşdeğer önemde kabul edip, bilimsel yaklaşımlarını temellendirecek ilişkilendirmeyi sağlayacaklardır. Biyolojik sistemlerin gözlemlenmesinden kaç tane fikir geliştirilebileceğine şaşacak, merakınız derinleştikçe artacaktır.


BioLearn Projesi Süreci ve Hedefleri

Üç yıl boyunca Amerika ve Hollanda ortaklarının eğitim materyallerinden yola çıkarak, özellikle 12-16 yaş arası öğrenciler için eğitim modüllerini geliştirdik. Her Avrupa ortağı en az iki modül hazırladı, Amerikalı uzmanımız da tasarım sürecinde sürekli olarak yardımcı oldu. "Avrupa" eğitim materyali toplamda 300 sayfadan fazla, bunun içinden her Avrupa ortağı kendi ülkesinin ihtiyaçlarına uygun olarak en az 200 sayfa kadarını kendi dillerine çevirip uyarladı.

Modüllerde, her bir modül orijinal tasarımcısının ülkesi tarafından belirlenmiştir. Bunun önemli olduğunu düşünüyoruz çünkü konu seçimi ve tasarımı, hangi ortağın hangi konuyu özellikle önemsediği ile oluşturulmuştur.

Yazarlar sürekli olarak eğitimcilere danışarak bu modülleri hazırladılar. Ancak her ülke okullarında eğitim modüllerini uyguladıkça geri bildirimleri modülleri geliştirmeğe imkan sağlamaktadır. Türkçe ana sayfada belirtilen iletişim bilgileri üzerinden geri bildirimlerinizi memnuniyetle duymak isteriz.


Modüller

BioLearn modülleri, biyomimikri konusuna hem bir giriş sağlamak hem de belirli konuları derinlemesine keşfetme fırsatı sunar.

BioLearn öğretim materyalleri, Creative Commons Uluslararası Lisansı şartlarına uygun olarak kullanılabilir: Kullanıcıların projenin adını belirtmelerini ve ticari amaçlarla kullanmamalarını rica ederiz.

BioLearn öğretim materyalinin amacı, 11-16 yaş arasındaki öğrencilerin (ve öğretmenlerinin) biyomimikri dünyasını keşfetmelerine yardımcı olmaktır.  Modüllerin konuları çoğu zaman birbiriyle ilişkilidir (bunları her bir modülde belirtmeye çalıştık). Modüllere ‘giriş’ ve ‘ileri’ olmak üzere iki bölümde ulaşabilirsiniz.

Önerimiz, biyomimikri konusuna başlangıç için, Biomimikriye Giriş modülleri önceliklendirilmelidir. Bu modüllerin işlenmesiyle öğrenciler biyomimikri'nin 9 temel prensibini ve temel yöntemleri öğrenebilirler. Bu aşamadan sonra, öğrencilerin ilgilerine ve yaş gruplarına, ilgili ders ve uzmanlık alanına ve mevcut zaman çerçevesine bağlı olarak çeşitli sıralamalarla İleri Seviye Modüller ile ilerlenebilir.

Ingilizce olarak çeşitli ülkelerce hazırlanmış 22 modülü Türkçe'ye çevirdik. Tüm orijinal modülleri websitesinde AB bayrağı altında bulabilirsiniz. Modüller orijinallerinin aynısı olmayabilir. Modülleri her ülke gerektiği şekilde kendi kültürüne adapte etmiştir. Çoğu durumda, konuyla ilgili Türkçe ve İngilizce web siteleri araştırılıp doğru kaynak olması için emek verilmiştir. Ayrıca, bu proje kapsamında, Türkçe Dil Kurumu’na yeni kelime olarak ‘biyomimikri’ - ‘doğalaşım’ kelimeleri kazandırılmıştır.

Modüllerin tutarlı bir yapısı vardır, bu yapıyı anlamak için modül açıklamasını incelemek faydalı olacaktır.

Modüller indirilebilir ve yazdırılabilir.

Modüller içinde ilgili sunum (ppt) dosyalarına, diğer yardımcı materyallere ve modül sonundaki pedagog ve öğrenci sayfalarına erişmek için bağlantılar bulunabilirsiniz.

Öğrenci sayfalarını genellikle siyah-beyaz olarak tasarladık, böylece kolaylıkla yazdırılabilir ve öğrencilere dağıtılabilir.


Modüllerin Kullanımına İlişkin Tavsiyeler

Biyomimikriyi eğitime nasıl entegre edebileceğiniz, bir konunun belirli bir müfredatla ne kadar uyumlu olduğuna da bağlıdır. BioLearn öğretim materyalini, bazı derslerin öğretiminde kullanılabilecek şekilde tasarlamaya çalıştık. Birçok dersin bölümünde biyomimikri yöntemini ve düşünce tarzını deneyimleyebilirsiniz, böylece öğrencilerin bilgi ve öğrenme yöntemlerini zenginleştirebilirsiniz.

Proje tabanlı eğitimlerde, BioLearn öğretim materyali, öğrenme yeteneklerini geliştirmek için birçok düşünce ve uygulama fırsatı sunar. Bireysel ve grup çalışması formatlarını bulabilir, inceleyebilir ve etkili bir şekilde derslerinizde kullanabilirsiniz.

Bu öğretim materyalini sürdürülebilirlik eğitimi uzmanları hazırlamıştır ve kendi ülkelerine uygun şekilde uyarlanmıştır; bu nedenle her alandan öğretmenleri materyali cesurca uyarlamaları ve geliştirmeleri için cesaretlendiriyoruz. Geliştiricilerin deneyimlediği çoğu modülle ilgili bazı şeyleri önceden düşünmeye değer buluyoruz (önerileri modüllerde bulabilirsiniz).


Modüller ile ilgili önceden bilinmesi gerekenler

Her modül için; 

. Hangi çalışma biçimini öneriyoruz? 

. Öğrenciler bireysel olarak mı yoksa daha çok grup halinde mi çalışacaklar?

. Proje mi yoksa daha çok problem temelli öğrenme mi uygulanacak? 

Bu kararlar alındıktan sonra, belirli öğrenme ortamını nasıl iyi organize edip hazırlayabileceğimize dair konuları değerlendirmeği önemli buluyoruz. 

Hangi araçlara ihtiyaç duyulacak?

Yukarıdaki sorulara modüllerin ve modül sunumlarında yanıtlar bulabilirsiniz. Modüllerin yapısını öncesinden gözden geçirmek, nerede ne bulacağımızı bilmek için faydalıdır ve ders işleyişinin verimi için öneriyoruz.

Biyomimikri genellikle öğrencilerin problem çözme becerilerini ve yaratıcı yeteneklerini geliştirir, bu yüzden bu ödülleri öğrenciler ile gerçekleştirirken  onlara nasıl yardımcı olabileceğimizi öncesinden de düşünmenin önemli olduğunu deneyimledik ve öneriyoruz. 

Başlangıç Noktası – Giriş veya Bilgi Geliştirme?

Biyomimikri kavramı ve yöntemleri konusunda öğretmenler ve öğrenciler ne kadar bilgi sahibi? Eğer herkes yeni başlıyorsa, giriş modülleriyle başlamak iyi bir fikir olabilir. Eğer temel kavramlar netleşmiş ise, diğer modülleri de çeşitli derslerde kullanmak ve uygulamak verimli olacaktır. Elbette, bireysel gereksinimlere göre dersler harmanlanabilir.

Dersler Arası İlişki

Biyomimikri yaklaşımını uygulamaya başladığınızda, genellikle bu öğrenmeyi gerçekten ilginç bulmaya başlayan öğrenciler fark edeceksiniz. Öğrenme yeni yönlere doğru ilham ve bakış açısı geliştirmeğe açıktır ve birçok kez farklı konulara da geçilebilir. Bu bazen sorunlara yol açabilir çünkü her bir dersin belirli konuları vardır, bir bölümü tamamlamadan önce özetlemek ve öğrenmek gerekebilir. Ana konuları tahtaya veya ortak bir alana yazmak faydalı olabilir, böylece çok fazla odaktan sapmaması sağlanabilir. 

Ayrıca, biyomimikriyi kullanarak, birlikte çalışarak farklı konuları ve dersleri birleştirebiliriz.

Uygulama ve Geri Bildirim

Bir modülün planlanması ve uygulanması, özellikle başlangıçta öğrenciler için ve öğretmenler için kolay olmayacaktır, çünkü yeni ve farklı bir yöntemle karşılaşmaktadırlar. Her modül uygulaması sonrasında durup öğrenilenleri değerlendirmek, özetlemek süreci bilgiye dönüştürür. Doğa her zaman mükemmel şeyler yaratmaz, mükemmellik yaratmamakta doğaldır. Öğrenme sürecinde bazen hatalar yapılabilir; bunlardan da çok şey öğrenilebilir. Geri bildirimlere zaman ayırmak önemlidir ve öğrencilerin hatalardan öğrenmelerine izin verilmelidir. Takım çalışması yolunda işleyemeyebilir veya tasarım süreci istenilen gibi olmayabilir ve bu da doğaldır. Birlikte düşünüp hatanın nerede olduğunu gözden geçirirsek, bir sonraki seferde nelerin denenebileceği düşünülmüş ve süreç yöntemleri belirlenmesi için fırsat yaratılabilir ve bir sonraki seferde çalışma  daha iyi bir şekilde yapılabilir. Bu tür değerlendirme zamanlarını modüllerin içine mutlaka dahil etmeliyiz. Birçok modülün sonunda   uygulama ve geri bildirime zaman ayırılmasını önermekteyiz ve modüllerde de inceleyebilirsiniz.


Eğitim Materyalinin Uyarlanması

Modüller, belirli bir mantıksal yapıya ve belirli bir sayıdaki ders saatlerinde gerçekleştirilebilecek şekilde oluşturulmuştur, ancak dediğimiz gibi dersler farklı bir sırayla da uygulanabilir. Belirtilmiş yaş grubunu, geniş bir şekilde yorumlayabilirsiniz.

Eğitim materyali uygulanırken nelere dikkat etmeliyiz?

Grup Büyüklüğü

Öğrenciler bireysel olarak mı yoksa grup halinde mi çalışacaklar? Belki önce bireysel olarak sonra küçük gruplarda çalışacaklar, veya sonuçları tüm sınıfta özetlenecek? Öğrencilerin farklı çalışma biçimlerindeki deneyimlerini düşünmek önemlidir. Eğer bu konuda deneyimleri yoksa, başka bir çalışma biçimini seçmek veya onlar için daha dikkatli bir şekilde uygulamak faydalı olabilir. Grup çalışmasına alıştırmayı çiftli çalışmalarla başlayabilirsiniz. Öğrencilerin bireysel olarak çalışmaları gerekiyorsa, öğrenciler öğretmenin yardımını isteyebilirler.

Arka Plan Bilgisi ve İlgi Alanı

Eğitimde biyomimikriyi başarıyla uygulayabilmek için öğrencilerin önceden sahip oldukları bilgi ve ilgi alanlarına dikkat etmek önemlidir. Bu bilgileri ve ilgi alanlarını kullanarak belirli görevleri seçebilirsiniz. Modüllere yerel konuları ve problemleri nasıl entegre edebilirsiniz? Öğrencilerin ilgisini çekebilecek şeyleri okul avlusunda gözlemlemek faydalı olabilir. Edinilen bilgileri, öğrencilerin gerçekle ilişki kurmaları için hayat ile bağlamak çok önemlidir. ("gerçek dünya temelli öğrenme"), böylece biyomimikriyi günlük hayatta da kullanabilirler.

Yetenekler ve Olanaklar

Biyomimikriyi müfredatınıza dahil etmek kolay olmayabilir, ancak buna değer. Öğrencilerin geri bildirimlerine ve taleplerine dikkat etmek ve hiç kimsenin geride kalmadığından ve hayal kırıklığına uğramadığından emin olmak önemlidir. Başlamak için öğretmen ve öğrencilere en yakın olan modül veya dersle başlamak faydalı olabilir, ve oradan devam edebilirsiniz.


Diğer Kaynaklar

Ask Nature – https://asknature.org/

Biyomimikri örneklerini keşfetmek için ana kaynak;

derinlemesine keşfetmek için zengin bir kaynak sağlar. Kaynak alanları, öğretim kaynakları, videolar ve keşfetmek için makaleler sunar.

Biyomimikri Toolbox – https://toolbox.biomimicry.org/

Biyomimikri temel kavramlarını açıklayan harika kaynaklara ulaşabilirsiniz. Biyomimikri yaklaşımı ile tasarım için adım adım uygulama konusunda önemli bir kaynaktır.

Doğayla Öğrenme Merkezi – https://www.learningwithnature.org/

Mühendislik ve matematikle ilgili zengin öğrenme kaynakları ile birçok yaş grubu için bilgilere ulaşabilirsiniz. Seçim yapabileceğiniz 14'ten fazla konu bulunmaktadır.

Hollanda:

https://www.biomimicrynl.org/

Macaristan:

http://biomimicryhungary.com/


Eğitmen Eğitimi Rehberi

Bu rehber, BioLearn modüllerini kullanarak başkalarını desteklemek isteyenler için hazırlanmıştır. Özellikle BioLearn modüllerini kullanarak eğitimler  ve / veya aktiviteler düzenlemek isteyen eğitmenler için geliştirilmiştir.

Bu kitapçıkta biyomimikri nedir, hangi yöntemler kullanılır ve eğitimde nasıl uygulanır gibi konuları keşfederiz. Ayrıca Biolearn websitesi pratik fikirler sunar, bu proje kapsamında geliştirilen Common Creative lisanslı BioLearn modüllerini içerir ve Öğretmen Eğitimleri için önerilen bir değerlendirme formu ile sona erer.

Bu kılavuz, biyomimikri ve BioLearn modüllerine zaten aşina olan eğitmenler için tasarlanmıştır.

  • BioLearn Eğitmen Eğitimi Rehberi (.ppt)
  • BioLearn Eğitmen Eğitimi Rehberi (.doc)